Κρύψου Στο Καβούκι Σου

To «Hide In Your Shell» είναι ένας ύμνος στη δύναμη απέναντι στη μοναχικότητα. Είναι αυτό το χέρι που προτείνεται από το πουθενά για να πιαστείς απ’ αυτό και να σωθείς από τον όποιο πιθανό πνιγμό καραδοκεί στη δική σου διαφορετικότητα. Είναι η προσωπική αντίσταση απέναντι στην αποξένωση, ένα δραματικό art rock κομψοτέχημα που παραμένει μοναδικό και κλασικό μέσα στα χρόνια, καλυμμένο κάτω από τόνους σκόνης αλλά όχι και λήθης.

Οι Supertramp με το line up της επιτυχίας, Από αριστερά: Dougie Thompson (μπάσο), Roger Hodgson (φωνή, κιθάρα, πλήκτρα), John Helliwell (σαξόφωνο), Rick Davies (φωνή πλήκτρα, φυσαρμόνικα), Bob Siedenberg (τύμπανα)

To 1973 ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά για τους Supertramp: τα δύο πρώτα albums τους «Supertramp» (1970) και «Indelibly Stamped» (1971), βαρετά, αναιμικά και αδιέξοδα στις progressive rock εμμονές τους είχαν αποτύχει εμπορικά και η μπάντα είχε απομείνει με δύο μόλις μέλη της -τα βασικά- αφού οι υπόλοιποι αποχώρισαν απογοητευμένοι από την εμπορική αποτυχία τους. O Kevin Currie (τύμπανα) και ο Frank Farrell (κιθάρα) έφυγαν από τη μπάντα μετά το δεύτερο album τους όπως είχε αποχωρήσει αντίστοιχα ο Bob Miller (τύμπανα) και ο Richard Palmer (κιθάρα) μετά το πρώτο album τους. Αυτό σημαίνει ότι ο Rick Davies (πλήκτρα) και ο Roger Hodgson (μπάσο) είχαν απομείνει μόνοι τους και χωρίς πλέον την οικονομική υποστήριξη του ολλανδού εκατομμυριούχου Stanley August Miesegaes που είχε χρηματοδοτήσει αρχικά την πρωτοβουλία του Rick Davies να σχηματίσει μια μπάντα το 1969, ενόσω ο Davies ήταν ακόμα μέλος των Joint. Ίσως αυτό καθ’αυτό το ξεκίνημά τους να είχε λανθασμένο κίνητρο, αφού η ύπαρξη ενός χρηματικού κεφαλαίου, δεν αποτελεί σίγουρα επαρκές κίνητρο από μόνο του για να σχηματιστεί μια μπάντα. Η οποία μπάντα πήρε το όνομά της από τον τίτλο του βιβλίου «The Autobiography Of A Supertramp» (1908) του κλοσάρ ποιητή και μποέμ τυχοδιώκτη William Henry Davies. Είναι ενδιαφέρον να εξιχνιάσει κανείς αν ο Rick Davies ονόμασε τη μπάντα έτσι επειδή ένιωθε ότι μοιραζόταν πολλά κοινά με τον συγγραφέα του βιβλίου ή απλά βασίστηκε στο γεγονός ότι μοιράζονταν απλά το ίδιο επώνυμο – Davies.

Οι Rick Davies και Roger Hodgson είχαν πλέον με το μέρος τους μόνο την προθυμία της εταιρίας τους A&M να διατηρήσει το συμβόλαιό τους και να τους δώσει μια ακόμα ευκαιρία, μέσω του A&R της Dave Margereson που θα γινόταν και ο manager τους για την επόμενη δεκαετία. Οι Davies και Hodgson προσέλαβαν δύο μέλη των Alan Bown Set (τον σαξοφωνίστα John Helliwell και τον μπασίστα Dougie Thompson) και ένα μέλος των Bees Make Honey (τον drummer Bob Siebenberg) και μπήκαν σε μια φάρμα του 17ου αιώνα στο δυτικό Dorset για να φτιάξουν τελικά 42 demos για το καινούργιο album τους. Από τα 42 δοκιμαστικά τελικά επιλέχθηκαν οκτώ τα οποία ηχογραφήθηκαν σε τρία στούντιο του Λονδίνου (το Rampart των Who, τα Trident Studios και το Scorpio Sound) με τη βοήθεια του έμπειρου συμπαραγωγού τους, Ken Scott που ανέλαβε την υπηρεσία κατόπιν εντολής της εταιρίας τους A&M ως ένας εξαιρετικά πετυχημένος δεξιοτέχνης που είχε συμβάλλει στην επιτυχία των Manfred Mann’s Earth Band, του Elton John και του David Bowie μεταξύ άλλων.

Supertramp «Crime Of The Centrury» (1974, A&M). Η μακέτα του Ken Wakefield παραμένει εμβληματική.

Οι Supertramp στο οπισθόφυλλο του «Crime Of The Century», γυμνοί κρατούν τα κοστούμια με τα υμίψηλα στα χέρια τους και ατενίζουν το σύμπαν.

Το τρίτο album των Supertramp, «Crime Of The Century» προέκυψε ένα κομψοτέχνημα του βρετανικού art rock, με καλογραμμένα, εύσχημα και πολυδαίδαλα αλλά όχι ματαιόδοξα στην εκτέλεσή τους τραγούδια, με θεματολογία που μπορούσε στα ίσα πια να ανταγωνιστεί τα μεγαθήρια της εποχής του (King Crimson, Gentle Giant, Spooky Tooth) και κατάφερε να φτάσει στο Νο.4 του βρετανικού chart, βγάζοντας μάλιστα και δύο singles («Dreamer» και «Bloody Well Right«), ανέλπιστα για τα δεδομένα της prog rock εποχής που είχε ξορκίσει τα singles στο πυρ το εξώτερον. Όπως είπε ο Roger Hodgson στον Mike Ragogna του Huffington Post το 2014 για την επέτειο των σαράντα χρόνων της κυκλοφορίας του: «Ήταν ένα πολύ πολύ ιδιαίτερο album. Κατά έναν τρόπο αποτελεί το αποκορύφωμα της μπάντας ως μίας ενοποιημένης μονάδας αλλά ήταν επίσης και μια σπουδαία συλλογή ξεχωριστών τραγουδιών. Αυτά τα τραγούδια έχουν αντέξει σαράντα χρόνια και δεν έχουν γεράσει. Υπάρχει μια ποιότητα ευγένειας μέσα τους και όταν βιώνω την σχέση και τον ενθουσιασμό των ανθρώπων όταν βρίσκομαι στη σκηνή, σημαίνει ότι έχουν κάτι μαγικό πάνω τους αυτά τα τραγούδια. Σημαίνουν πάρα πολλά για πολλούς ανθρώπους.» Σε μια εποχή που θριάμβευαν τα concept albums, η κεντρική ιδέα του «Crime Of The Century» απεικονιζόταν εύγλωττα στο επίσης εμβληματικό εξώφυλλο που φιλοτέχνησε ο Ken Wakefield με τα δύο χέρια (τα δάχτυλα των χεριών είναι του αδελφού του Ken Wakefield που βοήθησε στην φωτογράφηση) που κρατούν τις ατσάλινες μπάρες στο παράθυρο. «Είναι το ανθρώπινο πνεύμα που προσπαθεί να βγει έξω» όπως είπε ο Roger Hodgson στον Jeb Wright του Goldmine το 2015.

Ο Roger Hodgson στο στούντιο

Το «Hide In Your Shell» στέκεται μέχρι και σήμερα το πιο αγαπημένο, από το album στους κύκλους των φανατικών θαυμαστών της μπάντας, ένα αριστουργηματικό, δραματικό και σοφά κλιμακούμενο τραγούδι που καταγράφει την αγωνία και την ψυχική ασφυξία ενός ανθρώπου που αναζητάει την ταυτότητά του σε ένα αποξενωμένο και εχθρικό ή αδιάφορο περιβάλλον. Το θέμα, πολύ συχνό στην εποχή -και σε κάθε εποχή, μάλλον- αφού οι ήρωες των περισσότερων αξιόλογων prog rock συνθέσεων υποφέρουν από την ίδια σκια της απομόνωσής τους, χαμένοι σε ένα προσωπικό σύμπαν χωρίς επικοινωνία και επαφή. Παρόμοιους χαρακτήρες με αυτόν του «Hide In Your Shell» μπορεί να βρει κανείς σε εκατοντάδες δίσκους της εποχής, από το «The Lamb Lies Down On Broadway» των Genesis μέχρι το «Dark Side Of The Moon» των Pink Floyd. Το εκπληκτικό μυστικό της τόσο αποτελεσματικής επιτυχίας του τραγουδιού στην επικοινωνία της κραυγής αγωνίας του ήρωα, είναι ότι αυτός ο ήρωας δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον Roger Hodgson που έγραψε και ερμήνευσε -με το αβίαστο φαλτσέτο του- το τραγούδι. «Το «Hide In Your Shell» είναι πολύ αυτοβογραφικό» είπε ο Hodgson στον Mike Ragogna. «Εκείνη την εποχή αισθανόμουνα πολύ μόνος μου, είχα πολλές απορίες και ταυτόχρονα έμπαινα σε μια περίοδο προσωπικής εξέλιξης μέσα μου. Είχα μόλις γίνει χορτοφάγος και η διαδικασία  της πνευματικής εξέλιξής μου έβγαινε έντονα στην επιφάνεια και δε με καταλάβαιναν οι γύρω μου και μέσα στη μπάντα και εκτός αυτής. Ήταν πραγματικά δύσκολη εποχή και «κρυβόμουνα πολύ στο καβούκι μου.» Την ενορχήστρωση στο «Hide In Your Shell» όπως και σε ολόκληρο το album έκανε ο Richard Hewson (κατοπινός muso των Rah Band) ενώ το περίεργο όργανο που ακούγεται στο ρεφρέν είναι μουσικό saw, παιγμένο από «έναν πλανόδιο μουσικό που φέραμε στο στούντιο», που προσδίδει μια αίσθηση theremin στο σύνολο. Ο συνδυασμός δε, των synthesizers (που πλέον έπαιζε και ο Roger Hodgson), του σαξοφώνου του Helliwell με τα βοηθητικά φωνητικά (ανάμεσα στους καλεσμένους ερμηνευτές και ο Scott Gorham των Thin Lizzy) προσδίδει μια επιπλέον δραματικότητα στην εναγώνια προσπάθεια του ήρωα να επικοινωνήσει και να έρθει σε επαφή, τόσο έντονη και ηχηρή που έκανε πολλούς στο μέλλον να δώσουν την ερμηνεία ότι το «Hide In Your Shell» πραγματεύεται την σχιζοφρένεια ή την ψυχονοητική ανισορροπία… λες και όσοι προσπαθούν να κλειστούν στο καβούκι τους εκεί έξω είναι απαραίτητα άρρωστοι… «Το έγραψα ακριβώς πριν μπούμε στο στούντιο…» είπε ο Hodgson στον Jeb Wright. «Πραγματικά ήμουν παθιασμένος να ανακαλύψω μια βαθύτερη σχέση με τον Θεό και κανένας στη μπάντα δεν ενδιαφερόταν για αυτό και χλευάστηκα πολύ τα επόμενα χρόνια για αυτό.»

Το «Hide In Your Shell» των Supertramp:

Κρύψου στο καβούκι σου γιατί ο κόσμος κοιτάει να σε ματώσει για πλάκα
Τι θα κερδίσεις αν μακρύνεις τη ζωή σου λίγο περισσότερο;
Παράδεισος ή Κόλαση, ήταν κρύο το ταξίδι που σου χάρισε αυτά τα ατσάλινα μάτια;
Στηρίξου πίσω από τις ζωγραφιές του μυαλού σου και από το να το παίζεις παλιάτσος

Πολύ τρομακτικό να ακούς έναν ξένο
Πολύ όμορφο για να βάλεις την περηφάνεια σου σε κίνδυνο
Περιμένεις από κάποιον να σε καταλάβει
Αλλά έχεις δαίμονες στην ντουλάπα σου
Και ουρλιάζεις για να τους σταματήσεις
Λες ότι η ζωή έχει αρχίσει να σε εξαπατά
Οι φίλοι έχουν βγει να σε τσακίσουν

Μην αφήνεις τα δάκρυα να λιμνάζουν μέσα σου
Γιατί σίγουρα είναι η ώρα που κέρδισες τον έλεγχο
Αν μπορώ να σε βοηθήσω, αν μπορώ να σε βοηθήσω
Αν μπορώ να σε βοηθήσω, απλά πες το μου
Άσε με να σου δείξω το κοντινότερο σημάδι
Για να επιστρέψει η καρδιά σου και να ξαναμπείς σε δρόμο
Αν μπορώ να σε βοηθήσω, αν μπορώ να σε βοηθήσω
Αν μπορώ να σε βοηθήσω, απλά πες το μου

Όλη τη νύχτα καθώς είσαι ξαπλωμένος ξύπνιος και κρατιέσαι σφιχτά
Τι ανάγκη έχεις να το παίζεις δευτεροκλασάτος ηθοποιός για να ανακουφιστείς;
Εγώ σαν αγόρι, πίστευα ότι η απλή θεραπεία για τον πόνο είναι η αγάπη
Πώς θα ήταν αν κοιτούσες τον κόσμο μέσα από τα μάτια μου;

Πολύ τρομακτικό – η φωτιά γίνεται όλο και πιο κρύα
Πολύ όμορφο – να σκέφτεσαι ότι μεγαλώνεις
Ψάχνεις κάποιον να δώσει μια απάντηση
Αλλά ό,τι βλέπεις είναι ψευδαίσθηση
Περιβάλλεσαι από σύγχυση
Λες ότι η ζωή έχει αρχίσει να σε εξαπατά
Οι φίλοι έχουν βγει να σε τσακίσουν
Κρατήσου απ’ αυτά για τα οποία πασχίζεις

Μην αφήνεις τα δάκρυα να λιμνάζουν μέσα σου
Γιατί σίγουρα είναι η ώρα που κέρδισες τον έλεγχο
Αν μπορώ να σε βοηθήσω, αν μπορώ να σε βοηθήσω
Αν μπορώ να σε βοηθήσω, απλά πες το μου
Άσε με να σου δείξω το κοντινότερο σημάδι
Για να επιστρέψει η καρδιά σου και να ξαναμπείς σε δρόμο
Αν μπορώ να σε βοηθήσω, αν μπορώ να σε βοηθήσω
Αν μπορώ να σε βοηθήσω, απλά πες το μου

Θέλω να ξέρω, θέλω να ξέρω
Θέλω να ξέρω
Θέλω να σε ξέρω
Άσε με να σε μάθω
Θέλω να σε νιώσω
Θέλω να σε αγγίξω
Σε παρακαλώ άσε με νάρθω κοντά σου
Μπορείς να ακούσεις τι λέω;
Ελπίζω, ονειρεύμαι, προσεύχομαι
Ξέρω τι σκέφτεσαι
Βλέπω τι βλέπεις
Ποτέ μα ποτέ μην αφήνεις τον εαυτό σου να ξεφύγει

Κρατήσου προσγειωμένος, κρατήσου προσγειωμένος
Γιατί δεν κρατιέσαι προσγειωμένος;
Γιατί δεν ακούς;
Μπορείς να με εμπιστευτείς
Υπάρχει ένα μέρος, ξέρω το δρόμο να πάμε
Ένα μέρος όπου υπάρχει ανάγκη να σε νιώσω
Να νιώσω ότι είσαι μόνος σου
Άκου με
Ξέρω ακριβώς πώς νιώθεις
Γιατί όλοι οι μπελάδες βρίσκονται μέσα σου
Σε παρακαλώ ξεκίνα να βλέπεις ότι κι εγώ ματώνω επίσης
Αγάπα με, σε αγαπώ
Η αγάπη είναι ο τρόπος να με βοηθήσεις, να σε βοηθήσω
Γιατί πρέπει να είμαστε τόσο cool;
Ω είμαστε τόσο βλάκες…

Roger Hodgson και Rick Davies: δύο άσπονδοι συνεργάτες και διαφορετικές μεταξύ τους ιδιοσυγκρασίες που έφεραν όλο το συνθετικό βάρος των Supertramp.

Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην περίπτωση του «Crime Of The Century» είναι το πόσο αταίριαστοι και διαφορετικοί ήταν οι δύο βασικοί συνθέτες της μπάντας, πόσο διαφορετικές διαδρομές δημιούργησε αυτό στην καλλιτεχνική κατεύθυνσή τους και πώς τελικά οδήγησε στην αποχώρηση του Roger Hodgson από το σχήμα το 1983. Επίσης ενδιαφέρον έχει το πώς αυτή η συγκρουσιακή διαφορετικότητά τους δεν φαινόταν πουθενά, αφού παραπλανητικά, στα credits των τραγουδιών αναγράφονταν ως συνθέτες και οι δύο ενώ δεν ήταν έτσι… To «Hide In Your Shell» γράφτηκε μόνο από τον Hodgson ο οποίος αναδρομικά, έχει μετανιώσει ξεκάθαρα για το ότι σε όλα τα τραγούδια του δίσκου αναγράφονταν και οι δύο συνθέτες. «Και στο προηγούμενο album «Indelibly Stamped» γράφαμε τα τραγούδια ξεχωριστά ο καθένας μόνος του στην μπάντα, αλλά τα τραγούδια δεν ήταν προσωπικά. Τα τραγούδια στο «Indelibly Stamped» αποτελούν μια ετερόκλητη συλλογή με τα οποία προσπαθούσαμε να ανακαλύψουμε τους εαυτούς μας. Με το «Crime Of The Century» νομίζω ενηλικιωθήκαμε κι εκφραζόμασταν μέσω της μουσικής. Όφειλα να μιλάω μόνο για τον εαυτό μου. Εκφραζόμουν με τη μουσική και αυτό οδηγούσε στην αφύπνισή μου. Δεν μιλούσα πλέον στους στίχους, στο τρίτο πρόσωπο, μιλούσα μόνο για τον εαυτό μου και τα εσωτερικά συναισθήματά μου. Αυτή ήταν μια δραματική αλλαγή και ήταν η στιγμή που τα τραγούδια άρχισαν να αποκτούν δεσμούς με το κοινό με ένα πολύ βαθύτερο τρόπο… Δεν έχω μετανιώσει για πολλά πράγματα στη ζωή μου αλλά για αυτό έχω βαθιά μετανιώσει σε πολλά επίπεδα, πραγματικά. Υπάρχει μια τεράστια παρεξήγηση ότι το ότι ο Rick και γω γράφαμε αυτά τα τραγούδια μαζί, δημιούργησε όλη τη μαγεία και την επιτυχία των Supertramp. Μόνο όταν ξεκινήσαμε να γράφουμε χώρια, ολοκληρωθήκαμε ως συνθέτες. Τότε ήταν που όχι μόνο σημειώσαμε επιτυχίες -το «Dreamer» ήταν η πρώτη μου επιτυχία και πρώτη των Supertramp- αλλά και η μουσική μας απόκτησε μια πολύ βαθύτερη ποιότητα. Από την άλλη μεριά, έχω επίσης μετανιώσει επειδή τόσοι πολλοί άνθρωποι που έχουν μια βαθιά σχέση με τα τραγούδια μου, τα συνδυάζουν με τους Supertramp και νομίζουν ότι τα έχω γράψει μαζί με τον Rick και η αλήθεια είναι ότι με ζορίζει πάρα πολύ που πρέπει να διαχειρίζομαι το ότι τα βαθιά προσωπικά, δικά μου τραγούδια πιστώνονται στους Supertramp και στον Rick ως συν-συνθέτη. Το αστείο είναι ότι στον Rick δεν άρεσαν καν ή δε συμφωνούσε καθόλου με τα περισσότερα πράγματα που έγραφα. Αυτό είναι το ειρωνικό της υπόθεσης. Η άλλη πλευρά για την οποία έχω μετανιώσει είναι σε επαγγελματικό επίπεδο, γιατί πράγματι έχω χάσει πάρα πολλά χρήματα επειδή έχω γράψει μόνος μου τις περισσότερες επιτυχίες των Supertramp. Εκείνα τα χρόνια, ήμουν πολύ αφελής με τα επαγγελματικά. Ούτε ο manager των Supertramp βοήθησε, δεν πρόσφερε καλές συμβουλές. Όταν κοιτάζω πίσω αυτό είναι κάτι που θα ήθελα να είναι διαφορετικό.» Πέντε χρόνια αργότερα θα έφταναν στο εμπορικό τους ζενίθ με το «Breakfast In America«…

The Dust: Grain One: Richenel «L’ Esclave Endormi»

The Dust: Grain Two: David Sylvian «I Surrender»