Το «Shipbuilding» είναι ένα συγκινητικό, θλιμμένο τραγούδι, γραμμένο από την πλευρά μιας αφήγησης που απλά καταγράφει χωρίς να παρεμβαίνει, χωρίς θυμούς και εντάσεις. Ένα αντιπολεμικό αριστούργημα που δεν αναφέρεται άμεσα στον πόλεμο αλλά στην καθημερινότητα των «αναλώσιμων» ανθρώπων που χρησιμοποιήθηκαν για αυτόν.
Newsweek Απρίλιος 1982: Η Αυτοκρατορία Αντεπιτίθεται. Η Κρίση Των Falklands. Το HMS Hernes πλέει νότια.
To «Shipbuilding» γεννήθηκε το 1982 με πρωταγωνιστές στην λαμπερή πλευρά, τον Robert Wyatt, τον Elvis Costello και τον Clive Langer και στη θλιβερή, την Margaret Thatcher, τα ρημαγμένα ναυπηγεία της Βρετανίας, μία ανεργία που κάπλαζε σε ιλλιγιώδη πραγματικά νούμερα (φτάνοντας τα τρία εκατομμύρια ανθρώπους) και τον πόλεμο των Falklands. Όλοι τους βρέθηκαν σαν τους αντίθετους πόλους ενός μαγνήτη σε έναν καμβά δημιουργίας και η δράση τους χαρακτήρισε την εποχή τους με χρώματα που ξεκίνησαν από τις αποχρώσεις του μελανού, φτάνοντας σε μια φωτεινή ίριδα. Ένα από τα πιο ευγενή και απολαυστικά τραγούδια διαμαρτυρίας γεννήθηκε πάνω στην απογοήτευση και τις στάχτες εγκαινιάζοντας μια τετραετία ακόμα σκληρής θατσερικής διακυβέρνησης στην Βρετανία.
O πόλεμος ξεκίνησε στις 2 Απριλίου 1982 με την εισβολή της Αργεντινής στα Falklands και την άμεση απάντηση της Βρετανίας, διήρκεσε 74 μέρες και έληξε με την παράδοση των Αργεντίνων στις 14 Ιουνίου 1982. Η Βρετανία υποστηρίζει ότι τα νησιά τελούν υπό την κυριαρχία του βρετανικού στέμματος από το 1841 και κατοικούνται από απόγονους βρετανών έποικων που υποστηρίζουν τη βρετανική κυριαρχία. Ο πόλεμος αυτών των δυόμισυ μηνών είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν 255 Βρετανοί και 649 Αργεντίνοι αλλά και να επανεκλεγεί η Margaret Thatcher στην εξουσία στις 9 Ιουνίου 1983 με την πιο διευρυμένη πλειοψηφία που κατάφεραν να εξασφαλίσουν οι Tories σε εκλογές από το 1945. Επιπλέον, η αντίσταση του αργεντίνικου λαού στην στρατιωτική δικτατορία κατάφερε να την ανατρέψει κι έτσι το 1983 τελευταίος επικεφαλής της αργεντίνικης επτάχρονης χούντας έμελλε να είναι ο Reynaldo Bignone.
Robert Wyatt: στις αρχές των 80s γράφτηκε στο κομμουνιστικό κόμμα.
Σε ένα ειρωνικό παιχνίδι της τύχης, την μέρα που εισέβαλλε ο αργεντίνικος στρατός στα Falklands, στις 2 Απριλίου 1982, στη Βρετανία κυκλοφορούσε το ep «Summer Into Winter» του Ben Watt των Everything But The Girl με καλεσμένο στο πιάνο τον Robert Wyatt. Ήταν ένα ήρεμο ακουστικό δισκάκι με έξι τραγούδια, τον Ben Watt στο μικρόφωνο και την κιθάρα και τον Robert Wyatt στο πιάνο που εξέφραζε τη νέα γενιά της indie pop η οποία αγκάλιαζε το εκλεκτό παρελθόν του αγγλικού, «μορφωμένου» rock στο πρόσωπο του Wyatt. Ο Wyatt στις αρχές των 80s είχε γραφτεί στο κομμουνιστικό κόμμα της Βρετανίας, ένας γνήσιος μποέμ της βρετανικής διανόησης που θέλησε να κρατήσει αντίβαρο στην απάνθρωπη, συντηρητική πολιτική του θατσερισμού, όντας καθηλωμένος στο αναπηρικό καροτσάκι του από το 1973 όταν έπεσε από τον τέταρτο όροφο στο κενό, στο σπίτι της Lady June (June Campbell Cramer) στο Maida Vale, μένοντας παράλυτος από τη μέση και κάτω και αλλάζοντας άρδην τη μουσική δράση του από τότε. Ο Wyatt είχε εγκαταλείψει τα drums που έπαιζε στους Soft Machine και είχε διακόψει το σχήμα των Matching Mole ενώ είχε ξεκινήσει μια προσωπική δισκογραφική προσπάθεια που στις αρχές των 80s είχε αποφέρει μόλις τρία albums μεταξύ 1970 – 1975 και πολλές συνεργασίες με ονόματα που εκτείνονταν από την Carla Bley ως τους Henry Cow. Στα 80s ο Wyatt ήδη απολάμβανε την αίγλη του επιδραστικού καλλιτέχνη, στις νέες γενιές του post punk, με την ανεπιτήδευτη, ειλικρινή και διανοούμενη στάση του απέναντι στη ζωή και στην τέχνη. Μια σειρά από singles που είχε κυκλοφορήσει στα 80s στην νέα εταιρία του Rough Trade, έδιναν το πολιτικοποιημένο αλλά και εκλεκτό καλλιτεχνικό στίγμα του κυρίως με την ευρύτητα των επιλογών των τραγουδιών που αποφάσιζε να ερμηνεύσει: στο ίδιο single διασκεύασε το «At Last I’m Free» των Chic και το «Strange Fruit» που είχε δοξάσει η Billie Holiday.
Clive Langer: ένας ταλαντούχος τραγουδοποιός και παραγωγός.
Η μελωδία που έγραψε ο Clive Langer ήταν εμπνευσμένη ακριβώς από το «Strange Fruit» στην ερμηνεία του Robert Wyatt. Η απόδοση του Wyatt στο «Strange Fruit» θα χρειαζόταν μερικές σελίδες κειμένου για να καταφέρει να επικοινωνηθεί με λογικούς όρους στο κοινό. Σύμφωνα βέβαια με τον Mark Bedford των Madness που έπαιξε διπλό μπάσο στην ηχογράφηση και έδωσε συνέντευξη στο ΝΜΕ το 1983, αρχικά το «Shipbuilding» προοριζόταν να κυκλοφορήσει σε τέσσερις διαφορετικές εκτελέσεις σε ένα ep με τίτλο «Ten To Nine«, με τέσσερις διαφορετικούς τραγουδιστές στην καθεμιά από αυτές: του Elvis Costello, του Clive Langer, του Steve Allen από τους Deaf School και του Robert Wyatt. Η ήπια, πιανιστική μελωδία φαινόταν να αρμόζει όμως τέλεια στην συγκεκριμένη περίοδο του Wyatt, ο οποίος βρισκόταν σε εξαιρετική φόρμα και οι στίχοι που είχε παραγγείλει ο Langer στον Costello ταίριαζαν επίσης απόλυτα στην έντονα πολιτικοποιημένη φάση του. Ο Costello φέρεται να είπε στον Langer τηλεφωνικά, από την Αυστραλία από όπου βρισκόταν για περιοδεία «έγραψα τους καλύτερους στίχους μου». Ο Geoff Travis της εταιρίας Rough Trade παράδωσε την κασέτα με το δοκιμαστικό στον Wyatt.
Η πρώτη αντίδραση του Wyatt ήταν «Μπα, δεν μπορώ να το τραγουδήσω αυτό. Μετά όμως σκέφτηκα ότι πρόσφατα είχα αρχίσει να φτιάχνω πιο αργά τραγούδια και να τραγουδάω μακρύτερες νότες, οπότε ίσως τα κατάφερνα. Οι μουσικοί τείνουν να μην συζητούν τους στίχους που γράφουν. Προσπαθούμε να τα πούμε όλα με όσο λιγότερα λόγια είναι δυνατόν. Ο Elvis ήταν πολύ νευρικός για τους στίχους που έγραψε, αν και στην ουσία τα λόγια μιλάνε για το πώς το συντηρητικό κατεστημένο δοξάζει την εργατική τάξη ονομάζοντάς την «τα αγόρια μας» όταν θέλει να τους φορέσει την εργατική φόρμα. Αυτό που πραγματικά αγάπησα όμως ήταν τα όμορφα ακκόρντα του Clive. Πραγματικά δεν είχα σκεφτεί τα λόγια. Κι επιπλέον δεν είμαι καλός στο θυμό. Είδα το ρόλο μου ως διαβιβαστής, απλά ένας ερμηνευτής. Δουλειά του τραγουδιστή δεν είναι να παρεμβαίνει. Εγώ απλά σκίασα το demo. O Elvis ήταν πολύ απαιτητικός με τη χροια μου.» O Robert Wyatt μίλησε και στο Face το 1983 για την περιβόητη μελαγχολία της φωνής του, αυτήν που ο Ryuichi Sakamoto αποκάλεσε «την πιο θλιμμένη φωνή του κόσμου«: «Ίσως να είναι μελαγχολική επειδή δεν ανοίγομαι συναισθηματικά. Γνωρίζω ότι υπάρχουν καλλιτέχνες -μουσικοί- που δηλώνουν ότι είμαι επιρροή για αυτούς αλλά δεν γνωρίζω πολλά, πραγματικά για τη σύγχρονη μουσική σκηνή. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει κανένα ιδίωμα για μένα με το οποίο να νιώθω άνετα. Το rock το βρίσκω πολύ δογματικό μουσικά. Μεγάλωσα με το είδος της jazz με το ρευστό, ασαφές drumming και τις αυτοσχεδιαστικές μπασογραμμές και φαντάζομαι ότι είναι αυτή η αέρινη ρευστότητα που προσπαθώ να εισχωρήσω στις ερμηνείες μου όταν τραγουδάω. Συνεχίζω να εξοργίζομαι με τις αυστηρές γραμμές και τις αλλαγές αλλά το δουλεύω.»
Τα τέσσερα εξώφυλλα του «Shipbuilding / Memories Of You» του Robert Wyatt με πίνακες από τη σειρά «Shipbuilding On The Clyde» του Stanley Spencer.
Το single «Shipbuilding» κυκλοφόρησε στις 20 Αυγούστου 1982, λίγες μέρες μετά τη λήξη του πολέμου των Falklands σε παραγωγή Clangwinstello (το συντετμημένο όνομα για το τρίο Clive Langer, Alan Winstanley και Elvis Costello), πιάνο έπαιζε ο Steve Nieve των Attractions, διπλό μπάσο, ο Mark Bedford από τους Madness, κιθάρα και βοηθητικά φωνητικά ο Elvis Costello, όργανο ο Clive Langer και τύμπανα ο Martin Hughes (από τους Any Trouble και τους Clive Langer & The Boxes). Στη δεύτερη πλευρά του single υπήρχε μια απόδοση του Robert Wyatt στο «Memories Of You«, ένα κομμάτι του 1930 από τα χρυσά χρόνια του Broadway musical και το έργο «Blackbirds» που είχε πρωτοτραγουδήσει στο θέατρο, ο Minto Cato και στη δισκογραφία, πρώτος ο Louis Armstrong την ίδια χρονιά. Την παραγωγή της εκτέλεσης του «Memories Of You» από τον Robert Wyatt επιμελήθηκε ο Dave MacRae από τους Matching Mole, παλιός γνώριμος και φίλος του Wyatt. Στην δωδεκάιντση κυκλοφορία προστέθηκε και η εκτέλεση του Robert Wyatt στο «Round Midnight» του Thelonius Monk, γραμμένο το 1944. Το single στην πρώτη κυκλοφορία του απεικονίζει στο εξώφυλλό του ένα έργο του Stanley Spencer από τη σειρά, «Shipbuilding On The Clyde» που είχε δημιουργήσει μεταξύ Μαϊου 1940 και Απριλίου 1941 όταν στάλθηκε από την κυβέρνηση της Βρετανίας μέσω της Συμβουλευτικής Επιτροπής Καλλιτεχνών του Πολέμου, στα ναυπηγεία του λιμανιού της Γλασκώβης στο ποτάμι Clyde για να ζωγραφίσει τους εργάτες που δούλευαν για να κατασκευάσουν πλοία. Το single επανακυκλοφόρησε στην επέτειο του ενός χρόνου από την έναρξη του πολέμου, στις 2 Απριλίου 1983, αυτή τη φορά με τέσσερα διαφορετικά εξώφυλλα, όλα από την ίδια σειρά ζωγραφικών έργων του Stanley Spencer και ανέβηκε μέχρι το Νο.35 του βρετανικού chart. Η επιτυχία της εκτέλεσής του είχε ως αποτέλεσμα να ξανακυκλοφορήσει τη συλλογή του 1982 «Nothing Can Stop Us«, κι αυτή ένα χρόνο αργότερα, συμπεριλαμβάνοντας και το «Shipbuilding» μαζί με τα υπόλοιπα singles του στην Rough Trade από το 1980 ως το 1982.
Το «Shipbuilding του Robert Wyatt:
Αξίζει;
Ένα καινούργιο χειμωνιάτικο παλτό και παπούτσια για τη σύζυγο
Και ένα ποδήλατο για τα γενέθλια του γιου
Είναι μια φήμη που απλώθηκε στην πόλη
Από τις γυναίκες και τα παιδιά
Σύντομα θα ξαναδουλέψουμε στα ναυπηγεία
Λοιπόν, σε ρωτάω
Είπε το παιδί «μπαμπά θα με στρατολογήσουν
Aλλά θα είμαι πίσω μέχρι τα Χριστούγεννα»
Είναι απλά μια φήμη που απλώθηκε στην πόλη
Κάποιος είπε ότι κάποιος αντικαταστάθηκε στο πόστο του
Επειδή είπε ότι σκοτώνεται κόσμος
Από το αποτέλεσμα των ναυπηγείων
Με όλη την προθυμία του κόσμου
Βουτάμε για τη γλυκιά ζωή
Ενώ θα μπορούσαμε να βουτάμε για μαργαριτάρια
Είναι απλά μια φήμη που απλώθηκε στην πόλη
Ένα τηλεγράφημα ή μια ταχυδρομική κάρτα με μια φωτογραφία
Μέσα σε μερικές εβδομάδες θα ξανανοίξουν τα ναυπηγεία
Και θα ενημερώνουν τους κοντινούς συγγενείς
Είναι το μόνο που έχουμε μάθει καλά
Θα είμαστε στα ναυπηγεία
Με όλη την προθυμία του κόσμου
Βουτάμε για τη γλυκιά ζωή
Ενώ θα μπορούσαμε να βουτάμε για μαργαριτάρια
Είναι το μόνο που έχουμε μάθει καλά
Θα είμαστε στα ναυπηγεία
Με όλη την προθυμία του κόσμου
Βουτάμε για τη γλυκιά ζωή
Ενώ θα μπορούσαμε να βουτάμε για μαργαριτάρια
Ενώ θα μπορούσαμε να βουτάμε για μαργαριτάρια
Ενώ θα μπορούσαμε να βουτάμε για μαργαριτάρια
Elvis Costello & The Attractions
Elvis Costello & The Attractions «Punch The Clock» (1983, F-Beat)
Το «Shipbuilding» των Elvis Costello & The Attractions:
O Elvis Costello το 1983 βρισκόταν εν μέσω μιας πολύ δημιουργικής περιόδου. Είχε τελειώσει με την προώθηση του «Imperial Bedroom» που είχε θριαμβευτική υποδοχή από τον Τύπο και ως υποστηρικτής των Εργατικών, αποτελούσε μέρος της αντιθατσερικής καλλιτεχνικής κοινότητας. Δεν ήταν μέλος του Red Wedge, του καλλιτεχνικού ρεύματος που υποστήριζε τους Εργατικούς (Paul Weller, Billy Bragg, Jimmy Somerville κ.λπ.) αλλά δρούσε σε παράλληλη τροχιά μαζί τους, κυκλοφορώντας στην προεκλογική περίοδο υπό το ψευδώνυμο The Imposter, το single «Pills And Soap«, μια σκληρή παραβολή για την διάβρωση της βρετανικής κοινωνίας μέσα από το σχήμα της εκμετάλλευσης και της κακοποίησης των ζώων. Παράλληλα ετοίμαζε το καινούργιο album του «Punch The Clock» και σκόπευε να χρησιμοποιήσει στην παραγωγή, τους Clive Langer και Alan Winstanley, παλιούς γνώριμούς του από τα τέλη των 70s. Όταν ο Costello έκανε παραγωγή στο ντεμπούτο των Specials, αυτοί ανέλαβαν τους Madness και επιπλέον το σχήμα του Langer, οι Boxes περιόδευσαν μαζί με τους Attractions μετά το album «Get Happy«. Ο Clive Langer και ο Elvis Costello δένονταν μεταξύ τους με την πολύ ισχυρή mod αισθητική των δημιουργών που αγαπούν το ίδιο ευρύ φάσμα πολιτισμικών αναφορών.
Elvis Costello & The Attractions
Στο κείμενο του booklet της επανακυκλοφορίας του «Punch The Clock» το 2003, ο Elvis Costello, εξαιρετικά εκφραστικός και λεπτομερής έδωσε το στίγμα της εποχής και του album του: «Το «Punch The Clock» ήταν η ευκαιρία μας να ξανασυστηθούμε στον θαυμαστό κόσμο της pop μουσικής και ωστόσο να διατηρήσουμε την αίσθηση του χιούμορ μας. Μετά το Nashville (εννοεί τον country δίσκο του «Almost Blue» του 1981) και το λαβύρινθο του «Imperial Bedroom» ήμουν έτοιμος να βρω μια διαφορετική προσέγγιση παραγωγής. Ο Clive Langer και ο Alan Winstanley σίγουρα γνώριζαν πού βρίσκονταν τα charts αλλά έφτιαχναν επίσης και σπουδαίους δίσκους. Είχαν κάνει παραγωγή σε επιτυχίες των Teardrop Explodes, των Dexy’s Midnight Runners και των Madness. Στην πραγματικότητα είχα γνωρίσει τον Clive ως συνάδελφο παραγωγό στην 2 Tone Records. Όταν τελείωσα το ντεμπούτο album των Specials, οι Clive και Alan είχαν προχωρήσει στους Madness στην Stiff Records και είχαν ηχογραφήσει μερικά από τα καλύτερα pop singles από τις καλύτερες μέρες των Kinks. Παρότι έκαναν την πιο «αγγλική» μουσική στον πλανήτη, οι Clanger & Winstanley κατάφεραν να φτάσουν τους Madness στο Νο.1 της Αμερικής με το «Our House«. Ως το 1983 είχαν ήδη γίνει ακαταμάχητοι και ασταμάτητοι.
Amen Corner «The National Welsh Coast Live Explosion Company» (1969, Immediate)
Το «(If Paradise Is) Half As Nice» των Amen Corner:
Clive Langer & The Boxes «Splash» (1980, F-Beat)
Το «(If Paradise Is) Half As Nice» των Clive Langer & The Boxes:
Ο Clive ήταν επίσης και εξαιρετικός τραγουδοποιός. Οι Clive Langer & The Boxes ήταν support μας στην περιοδεία μας για το «Get Happy» σε παραλιακές πόλεις και στα πιο περίεργα μέρη. Τους είχα κάνει παραγωγή σε μια διασκευή που έκαναν στο «(If Paradise Is) Half As Nice» των Amen Corner για το album τους «Splash» (1980) στην F-Beat. Ο Alan, ο ήσυχος και πιο υπομονετικός της ομάδας, είχε επίσης μερικά πολύ ζόρικα credits στο βιογραφικό του συμπεριλαμβανομένων κάποιων ηχοληψιών στους καλύτερους δίσκους των Buzzcocks. Προτιμούσαν τη μέθοδο «βήμα – βήμα» στις ηχογραφήσεις: κρατούσαν πολύ λίγα από την αρχική «ζωντανή» ηχογράφηση (συνήθως μόνο τα τύμπανα) και συγκολούσαν κάθε οργανική στρώση έτσι ώστε να υπηρετεί όσο το δυνατόν καλύτερα την ενορχήστρωση. Αυτό το σύστημα φυσικά απέκλειε τον αυθορμητισμό που είχαμε στο παρελθόν με τα «ευτυχή ατυχήματα» αλλά μπορεί να πρόσφερε εντυπωσιακά αποτελέσματα όταν έμπαινε και το τελευταίο λιθαράκι στη θέση του.
Elvis Costello ή Declan Patrick Aloysius MacManus
Το «Shipbuilding» ξεκίνησε ως μια μελωδία στο πιάνο που έγραψε ο Clive Langer. Με ρώτησε αν θα μπορούσα να γράψω στίχους που θα ταίριαζαν στον Robert Wyatt, «ίσως κάτι σχετικά με τις ώρες στο ρολόι», μου είπε ως μοναδικό στοιχείο (σε ένα party στο σπίτι του Nick Lowe). Ο Robert είχε ηχογραφήσει (το 1974) μία όμορφη soulful διασκευή του «I’m A Believer«, οπότε δεν αισθάνθηκα ότι θα έπρεπε τα λόγια να έχουν να κάνουν με τα επίκαιρα γεγονότα. Τέλος πάντων, είχε έναν τρόπο να εκμηδενίζει την απόσταση ανάμεσα σε κάποιο ερωτικό τραγούδι και ένα καταφανώς πολιτικό τραγούδι. Αν ακούσετε τις ερμηνείες του στο «At Last I’m Free» των Chic και στο «To Recuerdo Amanda» του Victor Jara, θα καταλάβετε τι εννοώ. Έφευγα για μια περιοδεία στην Αυστραλία με το demo του Clive στην τσάντα μου. Η κυβέρνηση βρισκόταν σε μια διαδικασία αλλαγής της καταστροφικής μοίρας της, αποφασίζοντας να υπερασπιστεί μια άγνωστη και κατηργημένη μονάδα άνθρακα κι ένα βοσκοτόπι. Δηλαδή σαν να αποφασίζεις να υπερασπιστείς τα νησιά Falkland στο Νότιο Ατλαντικό ενώ βρίσκεσαι στο Βόρειο Ημισφαίριο. Ιδιαίτερα εκείνοι οι καθυστερημένοι στο Υπουργείο Εξωτερικών, έκαναν ότι ήταν δυνατόν για να πείσουν την ιδιαίτερα μοχθηρή χούντα της Αργεντινής ότι η διεκδίκηση των νησιών Malvinas (όπως είναι η ισπανόφωνη ονομασία τους) ίσως και να περνούσε απαρατήρητη αν έμπαιναν στον κόπο να εισβάλλουν σε αυτά… Μα τι υπέροχος πόλεμος! Μόνο που δεν ονομάστηκε ποτέ Πόλεμος. Πάντα οι αναφορές σε αυτόν μιλούσαν για την «Κρίση Στα Falklands» και αργότερα στην «Σύρραξη των Falklands«. Ευτυχώς το CNN δεν ήταν αυτό που είναι σήμερα αλλιώς θα είχαμε κανένα επικό μουσικό θέμα και λεζάντα: «Η Καταιγίδα του Νότιου Ατλαντικού: Αντίστροφη Μέτρηση για τα Falklands«.
Gotcha: πρωτοσέλιδο της Sun από φύλλο του Μαϊου 1982
Όταν έφτασα στην Αυστραλία, η αιματηρή διαμάχη βρισκόταν σε εξέλιξη. Τα είχα δει όλα στην κάλυψη των γεγονότων από τα βρετανικά media: σε κάποιους ηλικιωμένους έτρεχαν τα σάλια για τον βαρύ εξοπλισμό, μία άρρωστη ψευδαίσθηση ακατανίκητου μέχρι να χτυπηθεί το H.M.S. Sheffield από έναν πύραυλο Exocet, η Sun με υπέρτιτλο «Gotcha» όταν τριακόσιοι αργεντίνοι ναύτες πνίγηκαν όταν βυθίστηκε το πλοίο Belgrano (στις 2 Μαίου 1982), η κατασκευή του τυπικού ηρωικού μύθου για να κάνουν τους πάντες να χαρούν μετά από μια σειρά από γκάφες που είχαν οδηγήσει σε μια άσκοπη και βάναυση σφαγή της Ουαλικής Φρουράς (όταν οι αργεντίνοι σφυροκόπησαν το πλοίο Sir Gallahad στις 7 Ιουνίου 1982) και φυσικά η πραγματική πρωταγωνίστρια του show: η Πρωθυπουργός που εμφανιζόταν στις τηλεοπτικές οθόνες καθημερινά σαν απευθείας μετάδοση από τη θεατρική σκηνή. Κάποιες φορές σαν την Boadicea (τη βασίλισσα των Κελτών Ικένων που αντιτάχθηκε στη ρωμαϊκή επέλαση το 60 μ.Χ.). Άλλες φορές σαν την Britannia (ρωμαϊκή ονομασία των νησιών της Βρετανίας). Α, ξέχασα και τον παράφρονα που ούρλιαζε από τα πίσω έδρανα των Tories προτείνοντας πυρηνική επίθεση στο Buenos Aires. Φυσικά, τίποτα από τα παραπάνω δεν είχε μπορέσει να με προετοιμάσει για την αθλιότητα της κάλυψης των αυστραλιανών εφημερίδων. Σύμφωνα με αυτές, οι Poms (παρατσούκλι των Άγγλων) σφαγιάζονταν σε στιλ Καλλίπολης ενώ οι Argies (οι Αργεντίνοι) έτρωγαν μωρά στα Falklands.
Τα περισσότερα από τα παραπάνω ήταν πέραν κάθε περιγραφής αλλά η ιδέα ότι όλο αυτό θα εκτροχιαστεί σε πόλεμο φαινόταν τόσο πιστευτή όσο τίποτα άλλο. Πλοία χάνονταν. Σύντομα θα χρειαζόντουσαν κι άλλα πλοία. Οπότε «Καλώς τους πάλι τους περιθωριοποιημένους της Cammell Laird (ναυπηγική εταιρία του Liverpool), της Harland & Wolff (βιομηχανική εταιρία ναυπηγικής στο Belfast) και της Swan Hunter (ναυπηγική εταιρία στο Wallsend). Τα αγόρια μας χάνονται. Χρειαζόμαστε περισσότερα αγόρια. Οι γιοι σας θα κάνουν τη δουλειά… μόλις τα πλοία είναι έτοιμα.» Αν μη τι άλλο, αυτή ήταν η σκέψη πίσω από τους στίχους του «Shipbuilding«. Το ότι δεν αγνοήθηκαν είναι ευλογία. Ήταν πάντα, λιγότερο τραγούδι διαμαρτυρίας και περισσότερο ένα προειδοποιητικό σημάδι.
Miles Davis «Sketches Of Spain» (1961, Columbia)
Το «Saeta» του Miles Davis:
Ο Clive (Langer), ο Alan (Winstanley) και γω κάναμε παραγωγή στην ηχογράφηση του τραγουδιού από τον Robert Wyatt. Το τραγούδησε υπέροχα και το τραγούδι έφτασε σε πολλούς ανθρώπους στη Μεγάλη Βρετανία. Παρά το δισταγμό μου να «διασκευάσω» το τραγούδι, το συμπεριέλαβα στο «Punch The Clock» για να ακουστεί από μεγαλύτερα ακροατήρια. Όπως έπαιξε ο Steve Nieve πιάνο στην εκτέλεση του Robert, σκέφτηκα να φέρω έναν τρομπετίστα για τη δική μου εκτέλεση. Για να είμαι ειλικρινής, το ιδανικό για μένα θα ήταν ο Miles Davis, αν και σκεφτόμουνα περισσότερο τις αραβικές πινελιές του «Sketches Of Spain» παρά τους πρόσφατους, τότε, fusion δίσκους του. (Μάλιστα είχα προσπαθήσει να μιμηθώ κάποιες από κείνους τους ήχους στα βοηθητικά φωνητικά της εκτέλεσης του «Shipbuilding» του Robert και στο «Pills And Soap«. Αυτή η τελευταία ενορχήστρωση είχε πάρει επίσης την ιδέα από αποσπάσματα του album «Summer Of Hissing Lawns» της Joni Mitchell, αν και η φωνητική ερμηνεία μου προφανώς το καλύπτει αυτό πολύ καλά.)
Chet Baker
Αν αυτό φάνταζε αδύνατον, τότε αυτό που συνέβη ήταν σχεδόν μαγικό. Άνοιξα την εφημερίδα και είδα ότι ο Chet Baker έδινε μετά από μια πολύ πρόσφατη ανακοίνωση, μια σειρά εμφανίσεων στο Canteen στο Covent Garden. Πήγα μόνος μου και βρήκα τον Chet σε θαυμάσια μουσική φόρμα παρά τους διάφορους μεθύστακες που βρίσκονταν εκεί, που φώναζαν για περισσότερο πιοτό στη μέση των πιο ντελικάτων εκτελέσεων του Chet. Είχα την αίσθηση ότι αυτό συνέβαινε τα περισσότερα βράδυα αλλά φαινόταν πολύ κατάλληλο στην περίσταση ότι ο βασικός από αυτούς τους μεθύστακες που φώναζε ήταν ένας από τους βασικότερους jazz κριτικούς του Λονδίνου. Στο διάλειμμα συστήθηκα στον Chet ο οποίος τριγυρνούσε μέσα στο club ανενόχλητος από τους πελάτες. Δεν είναι ψευτο-μετριοφροσύνη μου να πω ότι δεν είχε ιδέα ποιος ήμουν. Και γιατί να ξέρει άλλωστε; Ωστόσο δέχτηκε την πρόσκλησή μου να έρθει να παίξει στην ηχογράφηση του «Shipbuilding» την επόμενη μέρα. Του ανάφερα μια αμοιβή. Μου είπε «Ανέβα». Νομίζω ότι τη διπλασίασα.
Elvis Costello & The Attractions «Imperial Bedroom» (1982, F-Beat)
Το «Almost Blue» των Elvis Costello & The Attractions:
Chet Baker «Let’s Get Lost» (1989, Novus / BMG)
To «Almost Blue» του Chet Baker:
Ήταν μια τεταμένη αλλά αποδοτική ηχογράφηση. O Chet χρειάστηκε λίγο χρόνο για να συλλάβει την ασυνήθιστη δομή του τραγουδιού αλλά όταν τη βρήκε, έπαιξε όμορφα αν και δείχνει σαν πεθαμένος στις φωτογραφίες από το στούντιο. Επίσης θα έλεγα ότι είναι και μία από τις ωραιότερες αποδόσεις των Attractions. Στο τέλος της ηχογράφησης έδωσα στον Chet ένα αντίτυπο του «Almost Blue», ένα τραγούδι που νομίζω ήταν φτιαγμένο για το δικό του στιλ. Κατέληξε να το ηχογραφήσει τελικά αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Για το μόνο πράγμα που μετάνιωσα για το «Shipbuilding» ήταν ότι μπήκα στον πειρασμό να προσθέσω ένα spin echo σε κανά δύο φράσεις του Chet. Μάλλον συνέχιζα να έχω το «Sketches Of Spain» στο πίσω μέρος του μυαλού μου. Από την άλλη, δεν μπορούσα να καταλάβω πραγματικά τι προσπαθούσε να κάνει ο ενορχηστρωτής David Bedford στα έγχορδα και τα είχε θαμμένα στη μίξη. Βέβαια είμαι ευχαριστημένος που είμαστε όλοι στο δίσκο.
Από τότε πήγαινα πάντα να δω τον Chet όποτε ερχόταν στο Λονδίνο. Οι θαμώνες των jazz clubs που προφανώς δεν είχαν ακούσει ποτέ το «Shipbuilding«, έμοιαζαν λίγο ξαφνιασμένοι κάθε φορά που ο Chet με έδειχνε στο κοινό ή μου αφιέρωνε ένα κομμάτι.»
Στον πόλεμο των Falklands αναφέρθηκαν πολλά τραγούδια μετά το πέρας του και από τη βρετανική και από την αργεντίνικη δισκογραφία. Είναι όμως θέμα ενός τελείως διαφορετικού post. Καμία από τις εκτελέσεις του «Shipbuilding» που ακολούθησαν στη δισκογραφία δεν είναι ισάξια με τις δύο αρχικές του Robert Wyatt και του Elvis Costello. Ωστόσο οι περισσότερες από αυτές παρουσιάζουν ενδιαφέρον, περισσότερο ή λιγότερο η καθεμιά, ειδικά αυτές που τόλμησαν να ακουστούν κόντρα στο πρωτότυπο. Παρακάτω σε χρονολογική σειρά παραθέτω εκτελέσεις του «Shipbuilding» πλην των instrumental ηχογραφήσεων του κομματιού (όπως του Julian Coryell) με μια προσωπική μου αξιολόγηση με άριστα τα δέκα αστεράκια.
Swan Arcade
Swan Arcade «Diving For Pearls» (1986, Fellside Recordings)
Το «Shipbuilding» των Swan Arcade:
Οι Swan Arcade ερμήνευσαν το τραγούδι στο album τους «Diving For Pearls» του 1986, ένας τίτλος που χρησιμοποίησαν για το δίσκο τους, από ένα στίχο του «Shipbuilding«. Οι Swan Arcade ήταν ένα από τα folk σχήματα της Βρετανίας που συστήθηκε το 1970 αρχικά με τον Dave Brady, τη σύζυγό του Heather Brady και τον Jim Boyes, ένα τρίο με acapella κατεύθυνση και αλλαγές στο line up τους. Το 1978 διαλύθηκαν αλλά ξανασχηματίστηκαν το 1983 μέχρι την οριστική διάλυσή τους το 1990 μετά από έξι συνολικά albums στο σύνολο της καριέρας τους. Οι Swan Arcade ερμήνευσαν το τραγούδι με την αίσθηση ότι παίζουν στο δικό τους τερέν, μιας αριστερόστροφης folk με στρατευμένη πολιτικοποιημένη στάση χωρίς να προσθέτουν όμως κάτι ιδιαίτερο στην αίγλη του. Η ερμηνεία τους, acapella αρμονική και θλιμμένη παίρνει αμπάριζα από αυτήν του Robert Wyatt.
★★★★★★★★★★
Hue & Cry
Hue & Cry «Bitter Suite» (1989, Circa)
Το «Shipbuilding» των Hue & Cry:
Το ντουέτο των Hue & Cry ερμήνευσε σε ζωντανή απόδοση το «Shipbuilding» στο Renfrew Ferry της Γλασκώβης και το συμπεριέλαβε στο album «Bitter Suite» μόλις την τρίτη κυκλοφορία τους το 1989. Οι σκοτσέζοι αδελφοί από το Coatbridge, Patrick και Gregory Kane έπαιζαν blue eyed soul επηρρεασμένοι από τις ακουστικές παραδόσεις της πατρίδας τους και την folk και μέχρι το 1999 που αποφάσισαν να ακολουθήσουν προσωπικές καριέρες είχαν κυκλοφορήσει εννέα albums. Το 2005 επανασχηματίστηκαν και από τότε έχουν κυκλοφορήσει άλλα έξι albums. Η φωνή του Pat Kane είναι βαθιά και ικετευτική με ένα δικό της τρόπο και συνοδεύεται στο «Shipbuilding» από μυσταγωγικό πιάνο και έγχορδα που δημιουργούν το απαραίτητο ατμοσφαιρικό πλαίσιο που έχει ανάγκη το τραγούδι.
★★★★★★1/2★★★
Passion Killers
Passion Killers «Whoopee!! We’re All Going To Die» (1991, Rugger Bugger Discs)
Το «Shipbuilding» των Passion Killers:
Οι Passion Killers ήταν ένα τρίο που σχηματίστηκε μέσα στο χαοτικό κλίμα της κολλεκτίβας των Chumbawamba το 1983 και αποτελούνταν από τους Allan Mark Boff Whalley (μπάσο) , Darren James Harry Hamer (τύμπανα) και Mavis Mave Dillon (κιθάρες), κυκλοφόρησαν κάποιες κασέτες το 1983 – 1984 και το 1991 ένα ep διασκευών, το «Whoopee! We’re All Going To Die» μέσα στο οποίο πρόσφεραν τη δική τους uptempo indie pop εκτέλεσή τους στο «Shipbuilding» με την προσθήκη του Neil Ferguson στο πιάνο. Η απόδοσή τους είναι χαρούμενη και ξέγνιαστη, δεν κρατάει καμία διάθεση από τους στίχους, τονίζουν την ψυχαγωγική πλευρά της υπόθεσης και μάλλον αυτή η ειρωνική στάση διαποτίζει και τις υπόλοιπες διασκευές τους στο ep, σε κλασικά αντιπολεμικά τραγούδια («Feel Like I’m Fixin’ To Die«, «Universal Soldier«, «Reuters«).
★★★★★★★★★★
Tasmin Archer
Tasmin Archer «Shipbuilding EP» (1994, EMI)
To «Shipbuilding» της Tasmin Archer:
Η Tasmin Archer από το Bradford του Yorkshire παρότι έμεινε στην ιστορία ως one hit wonder χάρη στην τρομακτικά μεγάλη επιτυχία του ντεμπούτου single της «Sleeping Satellite«, κατάφερε να συνεχίσει με κάποια βήματα τη δισκογραφία της και να κυκλοφορήσει τέσσερα συνολικά albums από το 1992 ως το 2006. To 1994 κυκλοφόρησε ένα mini album με τίτλο «Shipbuilding» με τέσσερις διασκευές της σε τραγούδια του Elvis Costello συν άλλες τέσσερις live αποδόσεις δικών της. Η Tasmin Archer τραγουδάει με μια μάλλον ανώδυνη χροια το «Shipbuilding«, σε μια ενορχήστρωση από την έμπειρη μπάντα της που δεν ξεφεύγει όμως ιδιαίτερα από την μελωδική soul pop ατμόσφαιρα του πρωτότυπου.
★★★★★★★★★★
Suede
Various Artists «Help» (1995, Go! Discs)
To «Shipbuilding» των Suede:
Οι Suede ήταν ένα από τα συγκροτήματα που το 1995 συμμετείχαν στο all star cast επιτελείο της βρετανικής pop που έσπευσε να δώσει παρών στην συλλογή «Help» του οργανισμού War Child που είχε σκοπό να ανακουφίσει με οικονομική ενίσχυση τα θύματα του πολέμου στην Βοσνία – Ερζεγοβίνη. Η εκτέλεση των Suede στο «Shipbuilding» σε παραγωγή των Clive Langer και Alan Winstanley είναι σπαρακτική και με τονισμένο το φαλτσέτο στην φωνή του Brett Anderson που δίνει επιπλέον δραματική διάσταση στο τραγούδι. Οι Suede στο υπόβαθρο παίζουν υπέροχα σε μια απλωμένη εκτέλεση που δίνει χώρο στην δεξιοτεχνία τους να τονίσει τα περιγράμματα της κατανυκτικής ατμόσφαιρας.
★★★★★★★★★★
Voices From The Vacant Lot
Voices From The Vacant Lot «Dance On Your Bones» (2008, Voices From The Vacant Lot)
To «Shipbuilding» των Voices From The Vacant Lot:
Η χορωδία δεκάξι μελών Voices From The Vacant Lot από το νότιο Sydney της Αυστραλίας σχηματίστηκε το 1985 και στο album τους «Dance On Your Bones» του 1998 προτάθηκαν για βραβείο ARIA στην κατηγορία Καλύτερο World Album, αν και το «Shipbuilding» στην στρογγυλή, καλαίσθητη acapella ερμηνεία τους απέχει πολύ από το να χαρακτηριστεί world.
★★★★★★★★★★
Karen Oberlin
Karen Oberlin «My Standards» (2000, Miranda Music)
To «Shipbuilding» της Karen Oberlin:
H Karen Oberlin έρχεται από το music hall της Νέας Υόρκης με ένα φωνητικό κράμα Barbra Streisand και Doris Day και μία τάση να ερμηνεύει κλασικό μιουζικαλάτο τραγούδι του Broadway μαζί με jazz και επιλογές από τα standards της pop κουλτούρας. Στο album της «My Standards» του 2001 ερμήνευσε μεταξύ των επιλογών της, Irving Berlin, Joe Henricks και Horace Silver, Duke Ellington αλλά και Randy Newman και Joni Mitchell και φυσικά το «Shipbuilding«. Η Oberlin -όπως συνήθως συμβαίνει με αυτές τις δεξιοτεχνίτισσες- δίνει έμφαση στην ορθότητα και την κάπως αυτάρεσκη ερμηνεία της παρά στο όποιο περιεχόμενο του τραγουδιού, στην όποια ιδιαίτερη αίσθησή του. Έτσι, στην περίπτωσή της, το «Shipbuilding» γίνεται άλλο ένα ευχάριστο στανταράκι πάνω στο οποίο βρίσκει την ευκαιρία να επιδείξει τεχνική και ικανότητες. Κι επιπλέον, ούτε η φωνή της ακούγεται πια και τόσο σπουδαία για να τραβήξει τον προβολέα από το ίδιο το τραγούδι.
★★★★★★★★★★
Lovetones
The Lovetones «Give It All I Can EP» (2002, Yep Records)
To «Shipbuilding» των Lovetones:
Οι Lovetones είναι ένα psych indie rock κουαρτέτο από το Sidney και την Μελβούρνη της Αυστραλίας που σχηματίστηκαν το 2001 από τους Matthew J Tow (φωνή, κιθάρες), Matthew Sigley (φωνή, μπάσο, keyboards), Serge Luca (κιθάρα), Robert Campanella (κιθάρα), Chris Cobb (τύμπανα) και από τότε έχουν κυκλοφορήσει πέντε albums και τρία eps ως το 2010. Το «Shipbuilding» συμπεριλήφθηκε στο ep τους «Give It All You Can» του 2002 και η αλήθεια είναι πως δεν το περιποιήθηκαν ιδιαίτερα, παρέμειναν πιστοί σε μια γραμμή μελαγχολικής ακουστικής κιθάρας και ο Matthew J. Tow δεν το τραγούδησε και πολύ εμπνευσμένα, αφού η φωνή του προκρίνει μια μάλλον επίπεδη θλίψη -που μετά από κάποιο σημείο ακούγεται σαν γκρίνια- η οποία ακούγεται σαν να παίρνει γραμμή περισσότερο από το «Harvest» του Neil Young παρά από τον Robert Wyatt.
★★★★★★★★★★
Maria Doyle Kennedy
Maria Doyle Kennedy «Skullcover» (2008, Mermaid Records)
To «Shipbuilding» της Maria Doyle Kennedy:
Η Maria Doyle Kennedy από το Clontarf του Δουβλίνου είναι μια από τις πιο αγαπητές folk rock και indie pop τραγουδίστριες της Ιρλανδίας, με μια καριέρα στο τραγούδι και στην υποκριτική (κυρίως σε τηλεοπτικές σειρές όπως το «Queer As Folk«, οι «Tudors«, το «Downton Abbey» κ.λπ.) που λειτουργεί με τον τρόπο των συγκοινωνούντων δοχείων. Η Kennedy ηχογράφησε δύο albums με την Black Velvet Band (1989 – 1992), έπαιξε στην ταινία «Commitments» του Alan Parker ως μέλος της ομότιτλης μπάντας και ηχογράφησε μαζί τους το soundtrack το 1991 και ίδρυσε τη δική της εταιρία Mermaid Records στην οποία έχει ηχογραφήσει τα έννέα προσωπικά albums της μεταξύ 2001 – 2017. Στο δεύτερο προσωπικό album της «Skullcover» του 2004, διασκεύαζε διάφορα τραγούδια, από Buggles, Thin Lizzy, Cure κ.λπ. και φυσικά το «Shipbuilding» στο οποίο δίνει μια δική της ακουστική αίσθηση: με κάποιο τρόπο η Maria Doyle Kennedy γίνεται η πλευρά των γυναικών (συζύγων και μητέρων) στα ναυπηγεία της Αγγλίας και αυτό δίνει μια άλλη εντύπωση στην αφήγηση.
★★★★★★1/2★★★
Julie Christensen & Stone Cupid
Julie Christensen & Stone Cupid «Where The Fireworks Are» (2008, Household Ink)
To «Shipbuilding» των Julie Christensen & Stone Cupid:
H Julie Christensen από τον Iowa των Η.Π.Α. έχει ένα πλούσιο βιογραφικό στην αμερικανική σκηνή με δραστηριότητα που ξεκινάει από το cow punk και φτάνει στην americana και την jazz. Ξεκίνησε με τους Divine Horsemen, ένα super group της cow punk σκηνής που περιλάμβανε μέλη των Blasters (Dave Alvin, Bill Bateman), των X (John Duchac), των Decadent (Peter Andrus), των Kingbees (Rex Roberts), των Flesh Eaters (Robin Jameson, Chris Desjardins) οι οποίοι ηχογράφησαν τέσσερα albums μεταξύ 1984 – 1987. H Julie Christensen παντρεμένη με τον Chris Desjardins από το ξεκίνημα των Divine Horsemen, χώρισε το 1988 και αποφάσισε να συνεχίσει με τη solo καριέρα της η οποία καθυστέρησε εξαιτίας της πώλησης της Polygram (με την οποίο είχε υπογράψει συμβόλαιο ως solo καλλιτέχνιδα μετά τη διάλυση των Divine Horsemen) στην Universal. Η Christensen παντρεύτηκε τον ηθοποιό John Diehl, περιόδευσε με τον εντυπωσιασμένο από την παρουσία της Leonard Cohen και μόλις το 1996 κυκλοφόρησε το προσωπικό ντεμπούτο της. Ακολούθησαν άλλα τέσσερα προσωπικά albums της και άλλα δύο ως το 2016 μαζί με την μπάντα της Stone Cupid. Στο πρώτο από αυτά τα albums με τους Stone Cupid, το 2008 συμπεριέλαβε την διασκευή της στο «Shipbuilding» στο album τους «Where The Fireworks Are» και το ερμήνευσε με σιγανό πάθος με την ψιλή σοπράνο φωνή της πολύ κοντά στη θλίψη που ενυπάρχει στο roots rock και στην americana. Η Julie Christensen δίνει την εντύπωση ότι συνειδητοποιεί πλήρως τα λόγια του τραγουδιού και το αξιοποιεί σε χαμηλότονη αλά Lambchop απόδοση.
★★★★★★★★★★
Maura O’Connell
Maura O’Connell «Naked With Friends» (2009, Sugar Hill Records)
To «Shipbuilding» της Maura O’Connell:
H Maura O’Connell από το Ennis της Ιρλανδίας ξεκίνησε την καριέρα της με τους folk κέλτες De Danann το 1980 και από το 1986 μετακόμισε στο Nashville μαγνητισμένη από το newgrass και μεταξύ 1983 – 2009 κυκλοφόρησε έντεκα προσωπικά albums κερδίζοντας το σεβασμό της αμερικανικής roots folk σκηνής με την εξαιρετικά καθαρή και δυνατή φωνή της, η οποία χρησιμοποιήθηκε για βοηθητικά φωνητικά σε πολλές ηχογραφήσεις των Van Morrison, Brian Kennedy, Moya Brennan, Mary Black, John Prine, Jerry Douglas, Tim O’Brien, John Gorka, Bela Fleck, Robert Earl Keen, Dolly Parton και Shawn Colvin. Το «Shipbuilding» συμπεριλήφθηκε στην μυσταγωγική acapella ερμηνεία της στο τελευταίο album της «Naked With Friends» του 2009 με την χορωδιακή και ιδιαίτερα δημιουργική συνδρομή μιας εκλεκτής χορωδίας από τους Mary Black, Paul Brady, Moya Brennan, Jerry Douglas, Alison Krauss, Mairéad Ní Mhaonaigh, Tim O’Brien, Dolly Parton, Sarah Dugas, Kate Rusby και Darrell Scott. To 2013 η Maura O’Connell ανακοίνωσε ότι αποσύρεται από την ενεργή δισκογραφία.
★★★★★★★1/2★★
Daniel Yvinec & Orchestre National De Jazz featuring Yaël Naïm
Daniel Yvinec & Orchestre National De Jazz featuring Yaël Naïm «Around Robert Wyatt» (2009, Bee Jazz)
To «Shipbuilding» των Daniel Yvinec & The Orchestre National De Jazz featuring Yaël Naïm & Antonin-Tri Hoang:
O εξαιρετικός μπασίστας, μαέστρος και σπεσιαλίστας της εκλεκτότερης γαλλικής μοντέρνας jazz, Daniel Yvinec, χρησιμοποίησε το 2009 την Εθνική Ορχήστρα της Jazz της χώρας του για να φτιάξει ένα πολύ ιδιαίτερο και δημιουργικό φόρο τιμής στον Robert Wyatt με τίτλο «Around Robert Wyatt«. Το «Shipbuilding» εδώ τυχαίνει μιας ατμοσφαιρικής, όμορφης εκτέλεσης με προεξάρχοντα το ρόλο του σαξοφωνίστα Antonin-Tri Hoang και τη φωνή της γαλλο-ισραηλινής Yaël Naïm που δίνει μια ταπεινή σε διάθεση αλλά πολύ σεβάσμια και συνειδητοποιημένη ερμηνεία στο τραγούδι, διατηρώντας και την μελαγχολία του αλλά και μια πιθανή λάμψη ελπίδας. Πραγματικά δημιουργική απόδοση.
★★★★★★★★★★
June Tabor
June Tabor «Ashore» (2011, Topic Records)
To «Shipbuilding» της June Tabor:
Η June Tabor από το Warwick της Βρετανίας είναι μια από τις σπουδαιότερες folk τραγουδίστριες της παραδοσιακής αγγλικής μουσικής με ένα πλούσιο δισκογραφικό βιογραφικό και συνεργασίες από το 1976 που ξεκίνησε να ηχογραφεί. Με δεκάξι προσωπικά albums (1976 – 2011), ένα album με τους Flowers & Frolics (1977), ένα με τον Peter Bellamy (1977), ένα με τον Martin Simpson (1980), ένα με τους Fairport Convention (1990), ένα με τους Savourna Stevenson και Danny Thompson (1996), δύο albums με τον Maddy Prior (1976 – 1988), δύο με τους Oyster Band (1990 – 2011), δύο με τους Iain Ballamy & Huw Warren (2013 – 2017) και οκτώ albums με τους Mrs Ackroyd Band (1989 – 2004), η June Tabor φαντάζει ως η απόλυτη κυρία του χώρου της. Το «Shipbuilding» συμπεριλήφθηκε με την κρυστάλλινη ερμηνεία της στο album της «Ashore» του 2011, ένας δίσκος με τραγούδια που έχουν όλα κοινό παρανομαστή τη σχέση του ανθρώπου με τη θάλασσα.
★★★★★★★★★★
Macmaster & Hay
Macmaster & Hay «Hook» (2012, MacMaster & Hay Records)
To «Shipbuilding» των Macmaster & Hay:
Η Mary Macmaster από τη Γλασκώβη παίζει άρπα και τραγουδάει με μια δισκογραφία πίσω της που αριθμεί πέντε προσωπικά albums (1995 – 2006), ένα με την γυναικεία κολλεκτίβα Sprangeen (1985), άλλα τέσσερα σε ντουέτο με την Patsy Seddon ως Sileas (1986 – 1996), οκτώ με τους Poozies (1993 – 2015) και δύο σε ντουέτο με τον περσκασιονίστα Donald Hay (2009 – 2012). Tο «Shipbuilding» συμπεριλήφθηκε στο δεύτερο από αυτά, το «Hook» του 2012. Oι δύο τους προκρίνουν μια ανανεωτική θεώρηση της παραδοσιακής μουσικής της πατρίδας τους φτιάχνοντας ηχοτοπία που ως αίσθηση ξεφεύγουν από τη στερεοτυπική εικόνα των σκοτσέζων folk θιασωτών.
★★★★★1/2★★★★
Ruth Dolores Weiss
Ruth Dolores Weiss «My Middle Name Is Misery» (2012, High Fidelity)
To «Shipbuilding» της Ruth Dolores Weiss:
Η Ruth Dolores Weiss (στα εβραϊκά רות דולורס וייס) από την Ashkelon του Ισραήλ έχει κυκλοφορήσει τρία albums (2004 – 2012) εκλεκτικής blues και jazz κατεύθυνσης. Το «Shipbuilding» συμπεριλήφθηκε στο τρίτο album της «My Middle Name Is Misery» του 2012 με μια ερμηνεία, δωρική και θλιμμένη, όχι ιδιαίτερα θελκτική, με τη συνοδεία μόνο του διπλού μπάσου του Yehu Yaron. Η εκτέλεσή της, όπως και όλο το album της είναι ηχογραφημένο ζωντανά τον Απρίλιο του 2011 στο Felicja Blumental Music Center του Tel Aviv.
★★★★★★★★★★
Unthanks
Unthanks «Diversions Vol. 3 Songs From The Shipyards» (2012, Rabble Rouser Music)
To «Shipbuilding» των Unthanks:
Το 2012 οι Unthanks συνέχιζαν τη σειρά Diversions κυκλοφορώντας albums φόρους τιμής – το πρώτο volume ήταν το «The Songs of Robert Wyatt and Antony & The Johnsons» το δεύτερο volume ήταν το live «The Unthanks with Brighouse and Rastrick Brass Band» από τον Ιούλιο του 2012 και το τρίτο volume, από το Νοέμβριο του 2012 το «Songs From The Shipyards» ένα album που ηχογραφήθηκε ως soundtrack στο ντοκιμαντέρ του Richard Fenwick σχετικά με την ιστορία των ναυπηγείων στα ποτάμια Tyne, Wear και Tees της Βρετανίας. Η εκτέλεση του «Shipbuilding» από τις Unthanks είναι εξαιρετική, αν και οι δύο αδελφές Rachel και Becky αρκούνται σε αυτή την folk εκτέλεση στις αρμονίες του υπόβαθρου ενόσω συνοδεύουν την βασική, υποβλητική ερμηνεία του πιανίστα τους Adrian McNally.
★★★★★★★★★★
Bad Shepherds
Bad Shepherds «Mud, Blood & Beer» (2013, Monsoon Music)
To «Shipbuilding» των Bad Shepherds:
Οι Bad Shepherds ήταν ένα folk σχήμα που φτιάχτηκε από τον κωμικό Adrian Edmondson όταν «κατά λάθος» αγόρασε ένα μαντολίνο το 2008. Μαζί με τον Troy Donockley (γκάιντα, ιρλανδικό μπουζούκι) κυκλοφόρησαν τρία albums μεταξύ 2009 – 2013 διασκευάζοντας κυρίως new wave και punk τραγούδια σε folk φόρμα. Το 2013 στο τελευταίο album τους «Mud, Blood And Beer» απόδωσαν με το δικό τους διακριτικό τρόπο το «Shipbuilding» με τον Edmondson να δίνει μια καθαρή, ισόρροπη ερμηνεία στο κομμάτι. Το 2016 ανακοίνωσαν επίσημα τη διάλυσή τους.
★★★★★★1/2★★★★
Scott Matthew
Scott Matthew «To Love Somebody / Shipbuilding» (2013, Glitterhouse Records)
To «Shipbuilding» του Scott Matthew:
Ο Scott Matthew από το Queensland της Αυστραλίας είναι ένας από τους μελαγχολικούς αλλά και παραγωγικούς τραγουδοποιούς της νέας ακουστικής folk pop φόρμας και ξεκίνησε από το ντουέτο του μαζί με τον Spencer Corbin, τους Elva Snow που κυκλοφόρησαν δύο albums (2005 – 2010) ενώ έχει ακολουθήσει μια προσωπική καριέρα από το 2008 που έχει αποδώσει ως το 2018 επτά albums. Το 2013 στην περίοδο που είχε κυκλοφορήσει το album του «Unlearned» γεμάτο διασκευές σε αγαπημένα του τραγούδια (από Bee Gees και Motels, μέχρι Neil Young και Smiths), κυκλοφόρησε σε single το «To Love Somebody» και έβαλε στο b-side το «Shipbuilding» που δεν είχε συμπεριληφθεί στο album του. Ο Matthew τραγουδάει σχεδόν στα όρια της απόγνωσης με μια φωνή που διαθέτει αυτή την τελεολογική ποιότητα, σαν να «τελειώνουν τα πάντα» μετά το πέρας του τραγουδιού.
★★★★★★★★★★
Clang Group
Clang Group «EP» (2015, Domino)
To «Shipbuilding» των Clang Group:
Δεν θα γινόταν να μην ερμηνεύσει και ο δημιουργός του τραγουδιού -ο συνθέτης του- το «Shipbuilding» φυσικά. Ο Clive Langer το 2015 σχημάτισε τους Clang Group μαζί με τους Gregg Braden, John Wood, Malcolm Lunan και τον Andy Mackay των Roxy Music, κυκλοφορώντας ένα ep εκείνη τη χρονιά και ένα album το 2016. Στο ep, οι Clang Group απόδωσαν σε μια bluesy, βαρύθυμη εκτέλεση το «Shipbuilding«, μεσόκοπη αλλά περήφανα brit rock. H φωνή του Clive Langer ακούγεται πάρα πολύ διαφορετική πλέον από κείνη της νιότης του, σκαμμένη και σκληραγωγημένη από το χρόνο με μια επιπλέον χροιά θλίψης και το σαξόφωνο του Andy Mackay ακούγεται ως πηγή δεκάδων συνειρμών.
★★★★★★★★★★
Loser’s Lounge
Loser’s Lounge «The History Of The Loser’s Lounge Vol. 6 Accidents Will Happen»
To «Shipbuilding» των Loser’s Lounge featuring Leif Arntzen:
Οι Loser’s Lounge είναι μια κολλεκτίβα μουσικών στη Νέα Υόρκη με εμπνευστή και αρχηγό τον Jon McMinty, πρώην κιμπορντίστα των Psychedelic Furs και ιδρυτικά μέλη τον τραγουδιστή Nick Danger και την τραγουδοποιό Andrea Egert που κάνουν φόρους τιμής σε διάφορους συνθέτες και καλλιτέχνες δίνοντας συναυλίες στο Joe’s Pub, μετά το κλείσιμο του Fez και ηχογραφώντας τις εκτελέσεις τους με μια πλειάδα καλεσμένων τραγουδιστών. Κατά καιρούς έχουν τραγουδήσει ως καλεσμένοι τους οι Paul Williams, J Mascis, Sean Altman, John Flansburgh, April March, Ronnie Spector, Debbie Harry, Alice Cohen, Richard Barone, J.G. Thirlwell, Brian Dewan, Carol Jacobanis και Cyndi Lauper. Το «Shipbuilding» συμπεριλήφθηκε το 2015 στο φόρο τιμής τους στον Elvis Costello, με τίτλο «The History Of Loser’s Lounge Vol. 6: Accidents Will Happen» με καλεσμένο τρομπετίστα τον Leif Artnzen, σε μια εκτέλεση jazzy και χαλαρή, όχι σπουδαία αλλά όχι και άσχημη.
★★★★★1/2★★★★
48 Cameras
48 Cameras «Songs Our Mothers Taught Us» (2016, Interzone)
To «Shipbuilding» των 48 Cameras:
Οι 48 Cameras (ή 48C) είναι μια κολλεκτίβα χωρίς κανένα μόνιμο ή συγκεκριμένο μέλος. Είναι μια «ομπρέλα» μουσικών και μη, που σχηματίστηκε το 1984 με βέλγους, ολλανδούς και βρετανούς μουσικούς και πάρα πολλούς καλεσμένους, κατά καιρούς, από το ευρύτερο φάσμα της ανεξάρτητης μουσικής. Οι 48 Cameras έχουν παραλληλιστεί συχνά με την σκοτεινή avant garde πλευρά των Coil και των Psychic TV, κυρίως χάρη στα συνήθως σκοτεινά και ατμοσφαιρικά ηχοτοπία τους. Έχουν μεταξύ 1985 – 2015 κυκλοφορήσει δεκαπέντε albums και στο τελευταίο από αυτά, το «Songs Our Mothers Taught Us» του 2015 ένα album διασκευών, συμμετέχει ο Jean Marie Mathoul (θόρυβοι, κρουστά, έγχορδα), ο Calogero Marotta (μπάσο, κιθάρα, όργανο, προγραμματισμός), οι Pascal Lacroix, Philippe Hubert (κιθάρες), οι Nick Grey, Pascale Tempels, Peter James (φωνές), η Ranata Kambarova (φλάουτο), ο Yves Dellicour (βαρύτονο σαξόφωνο), ο Robert Baussey (english horn, duduk) και ειδικά στο «Shipbuilding«, διπλό μπάσο και ερμηνεία προσφέρει η Lucie Dehli από τους (Vicious Circle, View, Elephant Leaf) σε μια εκτέλεση που φέρνει στο νου τους This Mortal Coil και την Alison Limerick, χωρίς όμως το εμπνευσμένο στουντιακό συνδετικό αρμό του Ivo Watts Russell.
★★★★★★★★★★
Post War Glamour Girls
Post War Glamour Girls «Live At St. Austin’s» (2016, Hide & Seek Records)
To «Shipbuilding» των Post War Glamour Girls:
Οι Post War Glamour Girls από το Leeds της Βρετανίας είναι ένα κουαρτέτο που αποτελείται από τους Alice Scott, Ben Clyde, James Smith, James Thorpe-Jones κι έχουν κυκλοφορήσει τέσσερα albums μεταξύ 2014 – 2017, το τρίτο από τα οποία, είναι ζωντανά ηχογραφημένο στο ρωμαιοκαθολικό ναό του St. Martin στο Wakefield. Οι Post War Glamour Girls διασκεύασαν το τραγούδι με βιωματική αυθεντικότητα σε ένα αργόσυρτο, blues rock αλλά με art pop διάθεση για τον καινούργιο αιώνα. Η εκτέλεσή τους στο «Live At St. Austin’s» του 2016 είναι συγκινητική, όπως και ο μονόλογος της εισαγωγής στον οποίο ο James Smith εξηγεί πόσο προσωπικά τον αγγίζει το τραγούδι αφού «η θλίψη είναι παγκόσμια«.
★★★★★★★★★★
Brian Case
Brian Case «Spirit Design» (2017, Hands In The Dark)
To «Shipbuilding» του Brian Case:
Ο Brian Case από το Chicago είναι τόσο πολυάσχολος και πολυπρισματικός στις δραστηριότητές του που είναι δύσκολο να τον παρακολουθήσεις αλάνθαστα. Ήταν μέλος των 90 Day Men (τρία albums μεταξύ 2000 – 2004), είχε σχηματίσει τους Disappears το 2008 που αριθμούν έξι albums -χωρίς τα live- μέχρι το 2015, οι οποίοι στη συνέχεια μετεξελίχθηκαν στους Facs (ένα album το 2018), ενώ στο μεταξύ είχε προλάβει να ηχογραφήσει ένα album και δύο eps ως ντουέτο Acteurs μαζί με τον Jeremy Lemos (2013 – 2017) και ένα album ως ντουέτο Bambi Kino Duo μαζί με τον Justin Walter (2015). Επιπλέον έχει κυκλοφορήσει και δύο προσωπικά albums (2016 – 2017), στο δεύτερο από τα οποία, το «Spirit Design» του 2017 ερμηνεύει το «Shipbuilding» με έναν τρομερά υποβλητικό τρόπο, σαν Alan Vega σε νιρβάνα από αναθυμιάσεις ενός σιγανά καιγόμενου keyboard, με drones και σκοτεινά trippy ηχοτοπία τριγύρω που ακούγονται όσο επικίνδυνα γίνεται. Πολύ πρωτότυπος, ο Case στη δική του ανάγνωση του «Shipbuilding» αν και δεν μπορούσε να περιμένει κανείς τίποτα λιγότερο.
★★★★★★★★★★
Daphne’s Flight
Daphne’s Flight «Knows Time, Knows Change» (2017, Fledg’ling)
To «Shipbuilding» των Daphne’s Flight:
Οι Daphne’s Flight είναι ένα γυναικείο folk σχήμα αποτελούμενο από πέντε τραγουδοποιούς που δημιουργήθηκαν το 1995 και έχουν κυκλοφορήσει δύο μόλις albums, το δεύτερο από τα οποία, «Knows Time, Knows Change» του 2017 περιέχει τη διασκευή τους στο «Shipbuilding«, με ερμηνεία από την Melanie Harrold (κιθάρα, πιάνο) και τις υπόλοιπες στις συνοδευτικές αρμονίες: Christine Collister (κιθάρα, κρουστά), Julie Matthews (κιθάρα, πιάνο, μαντολίνο), Helen Watson (κιθάρα, φυσαρμόνικα), Christine White (κιθάρα, dulcimer, μπάντσο, bodhran, darbuka). Η απόδοσή τους στο «Shipbuilding» είναι μια τυπική, ακουστική folk ανάγνωση με καλό γούστο αλλά χωρίς να μεταφέρουν κάτι επιπλέον δικό τους.
★★★★★1/2★★★★
The Dust: Grain One: Richenel «L’ Esclave Endormi»
The Dust: Grain Two: David Sylvian «I Surrender»
The Dust: Grain Three: Supertramp «Hide In Your Shell»
The Dust: Grain Four: Crosby, Stills, Nas & Young «Helpless»
The Dust Grain Six: Tame Impala «New Person, Same Old Mistakes»
The Dust Grain Seven: Fad Gadget «Saturday Night Special»
The Dust Grain Eight: The Cyrkle «The Visit (She Loved Me)»
The Dust Grain Nine: Eurythmics «No Fear, No Hate, No Pain, No Broken Hearts»
The Dust Grain Ten: Beach House «Walk In The Park»
The Dust Grain Eleven: Maxwell «Ascension (Don’t Ever Wonder)»
The Dust Grain Twelve: Ultravox «Vienna»
The Dust Grain Thirteen: k.d. lang «Busy Being Blue»
The Dust Grain Fourteen: Pretenders «Private Life»
The Dust Grain Fifteen: Siouxsie & The Banshees «Overground»
All Gone 